رباتیک چیست؟
رباتیک شاخهای از مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی الکترونیک و علوم کامپیوتر است. که به طراحی، ساخت، بهره برداری و استفاده از ربات میپردازد. رباتیک فناوری جدیدی نیست. اما توانایی کاربردش در تمام عرصههای علوم و تاثیرش در فناوریهای دیگر اهمیت زیادی دارد.
ریشه کلمه ربات
کلمه ربات توسط Karel Capek نویسنده نمایشنامه R.U.R (روباتهای جهانی روسیه) در سال 1921 ابداع شد. ریشه این کلمه، کلمه چک اسلواکی (robotnic) به معنی کارگر میباشد. در نمایشنامه وی نمونه ماشین، بعد از انسان بدون دارا بودن نقاط ضعف معمولی او، بیشترین قدرت را داشت. و در پایان نمایش این ماشین برای مبارزه علیه سازندگان خود استفاده شد. البته پیش از آن یونانیان مجسمه متحرکی ساخته بودند که نمونه اولیه چیزی بوده که ما امروزه ربات مینامیم. امروزه معمولاً کلمه ربات به معنی هر ماشین ساخت بشر که بتواند کار یا عملی که بهطور طبیعی توسط انسان انجام میشود را انجام دهد، استفاده میشود.
رباتیک در صنعت
امروزه، نودو نه درصد رباتها، رباتهای صنعتی هستند، یعنی رباتهایی که در کارخانهها، آزمایشگاهها، انبارها، نیروگاهها، بیمارستانها، و بخشهای مشابه به کارگرفته میشوند. در سالهای قبل، اکثر ربات های صنعتی در کارخانههای خودروسازی به کارگرفته میشدند، ولی امروزه تنها حدود نیمی از رباتهای موجود در دنیا در کارخانههای خودروسازی به کار گرفته میشوند.

انواع رباتیک
در اصل نمیتوان گفت که انواع مختلفی از رباتها وجود دارند. آنها با توجه به محیطها و کاربردهای مختلف ساخته میشوند. که باعث میشود دارای اشکال و نرمافزارهای مختلفی باشند. ولی در تولید همهی آنها سه موضوع مشترک وجود دارد:
قطعات مکانیکی: مانند قاب ، فرم ، طراحی شکل ربات.
قطعات الکتریکی: مانند مدارهای کنترلی و باتری.
کدهای برنامه نویسی: که باعث میشود یک ربات تحت شرایط خاص چگونه عمل کند.
تأثیر رباتیک در دنیا
رباتیک در اصل در صنعت بهکار میرود و ما تأثیر آن را در محصولاتی که هر روز استفاده میکنیم، میبینیم. این تأثیرات معمولاً در محصولات ارزانتر دیده. میشود. رباتها معمولاً در مواردی استفاده میشوند که بتوانند کاری را بهتر از یک انسان انجام دهند یا در محیط پر خطر فعالیت کنند. مانند اکتشافات در مکانهای خطرناک و آتشفشانها که میتوان بدون به خطر انداختن انسانها انجام داد.
مسائل مربوط به رباتیک
یک ربات مانند هر ماشین دیگری، میتواند بشکند یا به هر علتی خراب شود. ضمناً آنها ابزارهای قدرتمندی هستند که به ما اجازه میدهند کارهای معینی را کنترل کنیم. اما خرابی رباتها بسیار نادر است. زیرا سیستم رباتیک با مشخصههای امنیتی زیادی طراحی میشود که میتواند آسیب آنها را محدود کند.
رباتها میتوانند در جنگهای آینده استفاده شوند. که هم خوب و هم بد است. اگر انسانها اعمال خشونتآمیز را با ارسال ماشینها به جنگ یکدیگر انجام دهند. ممکن است بهتر از فرستادن انسانها به جنگ با یکدیگر باشد. رباتها میتوانند برای دفاع از یک کشور در مقابل حملات استفاده شوند تا تلفات انسانی را کاهش دهد.
مزایای رباتیک
به طور معمول یک ربات میتواند کارهایی که ما انسانها میخواهیم انجام دهیم را ارزانتر انجام دهد. رباتها میتوانند کارها را دقیق تر از انسانها انجام دهند و روند پیشرفت در علم پزشکی و سایر علوم کاربردی را سرعت بخشند. رباتها بهویژه در امور تکراری و خستهکننده مانند ساختن صفحه مدار، ریختن چسب روی قطعات یدکی و… مفید هستند. برای نمونه امروزه برای بررسی وضعیت داخلی رآکتورها از ربات استفاده میکنند. تا تشعشعات رادیواکتیو به انسانها صدمه نزند. رباتها روزبهروز هوشمندتر میشوند. تا هرچه بیشتر در کارهای سخت و پر خطر به یاری انسانها بیایند.
هزینه:
بهترین مزیت رباتها هزینه آنها است. رباتها از اغلب همتایان انسانی خود هزینه کمتری دارند و این هزینهها روزبهروز در حال کاهش هستند.
تواناییها: تواناییها و قابلیتهای انسان روزبهروز در حال توسعه هستند.
بهرهوری: ربات ها میتوانند ساعتها بدون خستگی و بدون نیاز به خدمات و نگهداری کار کنند؛ در نتیجه، بهطور چشمگیری مفیدتر از انسان هستند.
دقت: رباتها درمقایسه با انسانها دقیقتر هستند. برای مثال، دستان ربات مانند دستان انسان نمیلرزد. علاوهبراین، کوچکتر و چابکتر از انسان هستند؛ درنتیجه، برای کارهایی مثل جراحی مفید هستند؛ زیرا با دقت بیشتری عمل میکنند.
قدرت: بدون شک رباتها از قدرت بیشتری در مقایسه با همتایان انسانیشان برخوردار هستند.
سرعت: رباتها میتوانند بهطور چشمگیری سریعتر از انسان کار کنند.
اندازه: رباتها را میتوان متناسب با وظایف در هر ابعادی تولید کرد.
محیط: رباتها میتوانند در محیطهای بسیار خشن و دشوار مثل فضا، محیط بدون آب، زیر آب، آتش و بسیاری از شرایط سخت دیگر به فعالیتشان ادامه دهند؛ در نتیجه، برای ایمنی انسان میتوان ربات را جایگزین او کرد.
وظایف سخت و ناخواسته: رباتها میتوانند وظایف ناخوشایند برای انسان را انجام دهند. برای مثال، بسیاری از کاوشگرهای رباتیک که به منظومه شمسی ارسال شدند هرگز به زمین بازنگشتند.
ابزار جنگی: استفاده از رباتها بهجای ابزار جنگی میتواند خطر جانی افراد را کاهش دهد.
معایب ربات ها
نابودی مشاغل: بزرگترین معضل رباتها از بینرفتن مشاغل بسیاری از افراد است. برای مثال، رباتها مجموعه گستردهای از مشاغل، بهویژه در صنایع خودروسازی را از بین بردهاند.
عملکرد محدود: رباتها در انجام وظایف خود عملکرد بسیار خوبی دارند؛ اما نمیتوانند از عهده کارهای غیرمنتظره برآیند.
نبود هوش: از آنجاکه رباتها هوشمند یا حساس نیستند. نمیتوانند. نتایج کارشان را خارج از برنامهنویسی از پیشتعریف شده. بهبود دهند.. بهعبارتدیگر، رباتها حداقل فعلا نمیتوانند فکر کنند.
نبود هوش و آگاهی: رباتها احساس یا آگاهی ندارند؛ درنتیجه، از حس همدردی و تمام مزایای مرتبط با احساسات محروماند. بههمیندلیل، امکان کمککردن و امدادرسانی آنها به انسانها محدود میشود.
مستعمرهسازی: با اینکه میتوان رباتها را به سیارههای دیگر و ماههای دوردست ارسال کرد، نمیتوان تنها بهکمک رباتها جامعهای مستقل را ایجاد کرد.
خطرناک: رباتها میتوانند بسیار خطرناک باشند. رباتها صرفنظر از اینکه برای خرابکاری یا بهعنوان ابزار جنگی ساخته شوند. میتوانند. به زیان بشر باشند.